Langkah-langkah pengawasan yang ketat yang diguna pakai untuk memantau rakyat semasa perintah kawalan pergerakan koronavirus boleh mengakibatkan pencabulan kebebasan peribadi yang kekal lebih lama, ketua privasi Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu (PBB) telah memberi amaran.
“Kediktatoran dan masyarakat otoritarian sering kali menghadapi ancaman,” kata Joseph Cannataci, pelapor khas PBB mengenai hak privasi kepada Yayasan Thomson Reuters.
“Itulah sebabnya penting untuk menjadi waspada hari ini dan tidak menyerahkan semua kebebasan kita”.
Pandemik koronavirus telah menyebabkan kerajaan mengisytiharkan diri mereka pada dasarnya sebagai memasuki peperangan – dengan ramai ahli politik yang merujuk musuh atau penyerang “yang tidak dapat dilihat”.
Atas nasihat pakar kesihatan, walaupun negara-negara yang dianggap demokrasi paling liberal di dunia telah mula menguatkuasakan langkah kuarantin yang tidak dapat difikirkan beberapa minggu yang lalu.
Apabila kerajaan bergelut dengan cara memantau dan menguatkuasakan sekatan pergerakan itu, beberapa darinya telah beralih kepada lebih banyak teknologi autoritarian, seperti pengecaman muka dan pengesanan telefon.
Bahayanya adalah bahawa langkah-langkah yang diambil untuk melindungi rakyat dalam keadaan yang luar biasa – apabila kebanyakan orang telah menerimanya (sebagai keperluan) – boleh melampaui tempoh krisis semasa, Cannataci memberi peringatan.
Walaupun sukar untuk menilai setiap langkah sementara pandemik sedang berlaku, perlindungan perlu dilakukan untuk memastikan tindak balas adalah perlu dan seimbang, menurut Cannataci.
Langkah-langkah pengawasan perlu ditulis dalam undang-undang dan dengan jelas terhad pada masa, katanya kepada yayasan.
Beliau memberi amaran bahawa data yang diperoleh melalui penjejakan telefon boleh disalahgunakan atau dicuri untuk menjatuhkan minoriti etnik, agama atau seksual yang terdedah, mendedahkan mereka kepada risiko keganasan dan diskriminasi.
Dan walaupun data kesihatan boleh berguna dalam menilai kelemahan warga negara terhadap Covid-19, ia juga boleh disalahgunakan untuk mengenal pasti orang yang positif HIV di negara-negara di mana keadaan itu dilihat sebagai penunjuk homoseksual dan homofobia yang semakin meningkat, katanya.
“Kita mesti berhati-hati bagaimana kita menggunakan alat ini,” kata Cannataci. “Dan rakyat harus menggunakan segala cara mereka untuk mempengaruhi kedua-dua dasar dan undang-undang yang dibuat yang memberi kesan kepada mereka.”
China, yang telah lama menggunakan teknologi yang ketat terhadap warganya, nampaknya telah muncul sejak gelombang pertama jangkitan dalam negara selepas berbulan-bulan langkah-langkah kuarantin di kawasan yang paling terjejas.
Di samping menggunakan dron dan pengecaman muka – yang telah digunakan untuk memantau umat Islam Uyghur di wilayah Xinjiang (Turkistan), berjuta-juta di antaranya dianggap telah ditahan di kem vokasional kerana kesalahan jenayah sekecil menyimpan janggut – China telah memperkenalkan “sistem lampu isyarat “.
Warga digalakkan menggunakan aplikasi telefon pintar yang menentukan sama ada mereka boleh bergerak dan bertemu dengan orang ramai, dengan orang yang diberi warna kuning atau merah diharamkan dari tempat awam selama 14 hari.
Unit kaunter-terroisme Israel juga akan menggunakan teknologi seperti penjejakan telefon – biasanya digunakan di Palestin – untuk mengesan warga negara, menghantar teks ke telefon mereka apabila melanggar peraturan kuarantin atau mungkin berhubung dengan orang yang dijangkiti.
Korea Selatan, yang telah dipuji secara meluas atas usahanya untuk memperlahankan penyebaran wabak itu, telah menggunakan pemaju web untuk membina peta terperinci pergerakan rakyat menggunakan CCTV, penjejakan telefon dan mengesan transaksi bank.
Singapura juga telah melancarkan aplikasi telefon pintar mengesan hubungan terbuka, yang memberitahu pengguna jika mereka mungkin terdedah kepada koronavirus, sementara Taiwan telah membina “pagar elektronik” menggunakan data penjejakan telefon untuk menguatkuasakan langkah kuarantin.
Cannataci berkata, kerajaan sepatutnya menyokong alat sukarela – seperti aplikasi pengesanan telefon yang memerlukan persetujuan pengguna – ke atas kuasa pengawasan yang lebih luas, dan mendesak negara-negara untuk menubuhkan badan-badan bebas untuk mengawasi langkah-langkah sedemikian.
“Apa-apa bentuk data boleh diaplikasi dengan cara yang sangat buruk,” katanya. “Jika anda mempunyai seorang pemimpin yang mahu menyalahgunakan sistem, sistem itu ada di sana.”
Di UK, kempen privasi memperingatkan Whitehall boleh menggunakan data lokasi pelanggan yang tidak dikenali untuk memetakan pergerakan orang – dakwaan yang mana syarikat telefon O2 nafikan.
Polis telah diberitahu hanya boleh menangkap dan memberi saman sebagai “jalan terakhir”, selepas beberapa tentera menghadapi kritikan terhadap taktik mereka.
Polis di Warrington berkata ia telah mengeluarkan enam saman untuk kesalahan, seperti membeli-belah untuk “barang-barang tidak penting” dan pergi keluar untuk memandu kerana kebosanan “, manakala Polis Derbyshire mengaku menggunakan pesawat untuk memantau warga berjalan di bukit-bukit Daerah Peak.
Bekas Hakim Mahkamah Agung, Lord Sumption, menyamakan tindakan Boris Johnson sebagai “negara polis”, sementara peguam hak asasi manusia Jules Carey menuduh pasukan polis yang penuh bersemangat menyumbang kepada “rasa ketakutan masyarakat atau distopia”.
Andy Gregory. Rencana ini diterbitkan dalam bahasa Inggeris di laman web Independent.co.uk pada 31 Mac 2020